Barsten in onze menselijkheid

Door: Berlinde Deman

Ik zit in de zetel naast mijn dochter. Ze kijkt naar een filmpje. Een huiselijk tafereel. Ik doorblader de krant en bots daarbij op het interview met Ousmane Dia. Ik ken de gruwelijke feiten intussen en hoop dat het me deze keer zal lukken erover te lezen. Dat is onze plicht. Maar terwijl ik begin lopen mijn ogen al over. Voor de zoveelste keer.

Hoe groot kan het contrast zijn met wat je probeert te bewerkstelligen in je leven: je omringen met liefde en schoonheid, muziek maken, boeken lezen, je kind proberen op te voeden volgens de waarden die voor jou belangrijk zijn om een mooi mens te zijn.

Het grijpt me naar de keel dat ik in een bubbel leef, en dat er elk moment dat ik nietsvermoedend een leven vol zingeving probeer te leiden buiten die bubbel gruwelijke dingen gebeuren.

De verontwaardiging is groot ook. En de oprechte vraag: hoe ver je kan gaan onder groepsdruk? Wanneer ga je in tegen die peer pressure en grijp je in? Hoe lang blijf je in zo’n situatie denken, ‘alles is in orde want mijn vrienden vinden de situatie ook ok’, en sus je jezelf door het hele waas van lacherig doen dat eromheen hangt.

Maar als dan blijkt dat het fout gaat, je te laat ingrijpt.

Besluit dat hoopje mens nog naar het ziekenhuis te brengen.

Het grijpt me naar de keel dat ik in een bubbel leef, en dat daarbuiten elk moment gruwelijke dingen gebeuren.

Thuis alles opbiechten aan je ouders. Hoe verloopt zo’n gesprek? Hebben ze samen een actieplan ontworpen? Hebben de ouders elkaar gecontacteerd en afgesproken hoe ze hun kind het best konden helpen een misdadiger te zijn/worden?

Hoe verknipt moet je zijn om alle sporen te wissen? Ook al is de drijfveer angst en is er wellicht paniek. En doe je wat je ouders je opdragen, en sus je jezelf alweer door te denken dat het niet anders kan.

Zodra er sprake is van dingen verdoezelen, weet je toch al dat het ernstig fout is? Hoe ga je verder als mens? Hoop je dat het nooit aan het licht komt, en doe je alsof dit een akelig akkefietje uit je verleden is, dat met de tijd wel zal slijten? En je een band voor het leven hebt met de andere medeplichtigen, en je ouders?

En wat is de rol van de ouders, de verantwoordelijkheid van de ouders? Ben je als ouder niet verplicht te erkennen dat dit puur vanuit menselijk aspect niet kan? Dat er gevolgen gedragen moeten worden? En dat dat ook een les is in mens zijn? Als dingen gruwelijk fout gaan toegeven dat het uit de hand gelopen is, je hoofd buigen en je straf aanvaarden?

Aanvaarden dat er een maatschappelijke plicht is, en je die maatschappelijke gevolgen moet dragen en aan iedereen moet tonen dat je niet wil dat zoiets ooit nog opnieuw kan gebeuren. Een signaal geven. Een stem zijn. Berouw tonen. Ook al breng je Sanda daar nooit meer mee terug.

Ben je als mens niet verplicht om mens en menselijk te zijn? Is dat niet het minste, en zoniet het enige wat we kunnen doen als mens?

Ben je als mens niet verplicht om menselijk te zijn?

Ik moet denken aan stemvorken. Aan wat er gebeurt als je twee stemvorken naast elkaar houdt, en je een ervan aanslaat, hoe de andere dan meetrilt.

In mezelf zeg ik als mantra de hele tijd Rutger Bregman Rutger Bregman Rutger Bregman Rutger Bregman.

Ik probeer opnieuw te geloven dat er een wereld kan bestaan waarin er plaats is voor de Sanda Dia’s, voor de Semira Adamu’s, voor de Jozef Chovanec’s, voor de Aylans, voor de George Floyds, voor de Mawda Shawri’s , voor de Jonathan Jacobs, voor de Eric Garners en zoveel zoveel anderen.

No one can sing where no melody is.