Lekken

Door: Peter Tesselaar

Ja, geef het maar toe, je werd getriggerd door de titel! Er zijn dan ook vele vormen van lekken. Pijnlijke, irritante en gênante, maar de meest vervelende is natuurlijk de lekkage in de afvoer in het aanrechtkastje. Zeker als je daar pas achter komt als het spaanplaat door het lekwater verzadigd is en er paddenstoelen dreigen te gaan groeien in de inmiddels ruim aanwezige schimmels.

Maar waar ik op doel is het lekken van informatie. Ik raak keer op keer nieuwsgierig wanneer ik in de krant een stuk lees, waarin wordt geschreven dat het ‘informatie betreft waarover deze krant beschikt.’

Het gaat dan natuurlijk niet om feiten die algemeen bekend zijn, maar over onderwerpen die nog niet zijn gepubliceerd. Het betreffende nieuws is dan op klaarblijkelijk inventieve wijze verkregen door een journalist. De schrijvende pers, maar ook de andere media, beschikt over tal van bronnen en heeft er belang bij om deze bronnen te behouden en ook te beschermen. En dat is prima.

Maar een lek heeft dus altijd een oorzaak. In het aanrechtkastje is dat een niet goed aangedraaide afvoer, maar binnen organisaties is dat vrijwel altijd een persoon. Een persoon die informatie deelt met iemand anders, soms per ongeluk (Omtzigt-functie elders) maar meestal toch écht met opzet.

Dit komt vaak voor in de showbizz, waar een schandaaltje al gauw goed is voor flinke ophef en daarmee de verkoop- of kijkcijfers. Bijvoorbeeld een stiekem rendez-vous van twee BN’ers in een parkeergarage; ik verzin maar wat.

Maar ik denk in dit verband eigenlijk meer aan de politici, die de geesten rijp willen maken voor een minder leuk besluit of beleidsvoornemen en daarmee alvast de kou uit de lucht probeert te halen. Dan heeft het lekken dus een functie.

De troonrede is een mooi voorbeeld. Al voordat deze is uitgesproken ligt de inhoud al grotendeels op straat en buitelen de politici over elkaar heen, al wijzend naar de vermoedelijke dader. Al gaat het dan trouwens al gauw over ‘whodunnit’ en niet over de inhoud.

En als het over vermoedelijke daders gaat, dan komen we terug bij de media die melding maakt van een politieonderzoek, waarbij ronduit wordt gezegd over de dossierinhoud te beschikken. En dat lijkt heel vreemd, want hoe komt een journalist aan informatie uit een politiedossier, dat nog niet eens is afgerond?

Natuurlijk, een verdachte wordt bijgestaan door een advocaat die inzage heeft in alle stukken en dus in staat is om vertrouwelijke informatie met de media te delen. Maar ook een verdachte zelf kan, als hem geen beperkende maatregelen zijn opgelegd, communiceren met de buitenwereld. Kortom, lekken is dus van alle tijden en komt voor op ieder niveau.

Vanaf de minister tot in het aanrechtkastje.