Noodpakket

Door: Peter Tesselaar

Eens in de maand hoor je in het hele land gillende sirenes. Ook ik kijk naar mijn horloge en besef: het is de eerste maandag van de maand en het is 12 uur. De toeters en bellen van vroeger zijn vervangen door moderne hightech sirenes en we weten dan dat ze werken op het moment dat het er écht om gaat.

Want stel je voor dat die sirene nu eens gaat op een andere dag in de maand. Ik garandeer je dat lang niet iedereen onmiddellijk het noodpakket van zolder haalt en zich verbergt onder een stevige tafel. Dat was namelijk in de 60er jaren het advies als er een atoombom was gevallen. Neen, als er al mensen zijn die stilstaan bij zo’n afwijkend tijdstip, dan zullen zij zeer verschillend reageren.

Er is een categorie mensen die de regionale rampenzender wel inschakelt om te vernemen wat de reden is van het alarm, maar veel anderen zullen er nauwelijks op reageren. Weet u overigens waar u de regionale rampenzender kunt vinden?

De overheid doet er veel aan om het bewustzijn van haar inwoners te vergroten, maar over het algemeen zijn we met z’n allen niet zo bezig met hoe je een ramp kunt overleven. Want er zijn natuurlijk veel rampen waar we mee te maken kunnen krijgen, alleen is de kans daarop niet zo groot.

Er bestaat een matrix waarin allerlei soorten rampen worden benoemd inclusief de kans dat het ook daadwerkelijk gebeurt. Denk in dat verband dan aan een overstroming vanuit zee of door de grote rivieren. Maar ook het neerstorten van een vliegtuig behoort tot de mogelijkheden en sinds kort weten we dat een pandemie ook een samenleving kan platleggen.

Zo heeft iedere regio wel specifieke kenmerken en zal in Gelderland een overstroming vanuit zee minder hoog scoren op de risicomatrix als in Zeeland.

We zijn nu 60 jaar verder en ik kan me niet heugen dat er gedurende die tijd ooit een situatie is geweest waarin de noodpakketten uit de mottenballen zijn getrokken. Op zich is dat natuurlijk een goed teken, het geeft aan dat er weinig rampen gebeuren. Nederland is, wat dat betreft, goed georganiseerd.

We doen wat lacherig over de noodrantsoenen, maar onderzoek heeft uitgewezen dat bijvoorbeeld een grootschalige stroomuitval gedurende meer dan 24 uur, grote gevolgen heeft voor de samenleving. We zijn dan helemaal niet zo zelfredzaam, want we zijn enorm afhankelijk van stroomleverantie en als die stokt, dan breekt de spreekwoordelijke pleuris uit. Er komt een run op de supermarkten voor van alles en nog wat, maar ook daar werken de toegangsdeuren en de kassa’s niet meer.

Het verkeer wordt een chaos, want allerlei wegsystemen zijn uitgevallen. We zijn verstoken van wifi, radio en TV en batterijen zijn niet of nauwelijks meer verkrijgbaar, de vraag is vele malen groter dan het aanbod. De centrale verwarming valt uit, er is geen verlichting meer. De openbare orde en veiligheid komt onder druk te staan, want alarmsystemen zijn uitgevallen. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Natuurlijk is dit scenario in ons aangeharkte landje een doemscenario, de stroomvoorziening is immers behoorlijk goed geregeld. Maar toch, ook hier behoort een grootschalige stroomuitval tot de mogelijkheden.

Maar u zit goed, want u heeft immers een noodpakket.